Ngành nuôi tôm tại Việt Nam đang có những bước phát triển mạnh mẽ, đóng góp đáng kể vào nền kinh tế và xuất khẩu thủy sản. Tuy nhiên, những thách thức như dịch bệnh, biến đổi khí hậu và yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế đòi hỏi ngành phải đổi mới để tồn tại và phát triển bền vững. Nuôi tôm công nghệ cao đã và đang trở thành xu hướng tất yếu, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất, giảm thiểu rủi ro và bảo vệ môi trường.

1. Tổng quan về ngành nuôi tôm công nghệ cao

Nuôi tôm công nghệ cao đang trở thành xu hướng tất yếu của ngành thủy sản Việt Nam nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu mở rộng diện tích nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao để nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

2. Ưu điểm của nuôi tôm công nghệ cao

• Kiểm soát môi trường tốt hơn: Sử dụng hệ thống giám sát tự động giúp theo dõi chất lượng nước, nhiệt độ, oxy hòa tan và các chỉ số quan trọng khác.
• Nâng cao năng suất: Áp dụng công nghệ Biofloc, hệ thống tuần hoàn nước (RAS) giúp tăng mật độ nuôi nhưng vẫn đảm bảo chất lượng.
• Giảm thiểu rủi ro dịch bệnh: Sử dụng chế phẩm sinh học thay thế kháng sinh, kiểm soát dịch bệnh hiệu quả hơn.
• Tối ưu chi phí sản xuất: Công nghệ giúp giảm lượng thức ăn thừa, tiết kiệm nước và nhân công.
• Tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu: Truy xuất nguồn gốc, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản.

3. Các mô hình nuôi tôm công nghệ cao phổ biến

• Nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kín: Kiểm soát môi trường tối ưu, hạn chế ảnh hưởng từ thời tiết và dịch bệnh.
• Mô hình Biofloc: Sử dụng hệ vi sinh có lợi để duy trì chất lượng nước, giảm thay nước và nâng cao hiệu suất nuôi.
• Mô hình RAS (hệ thống tuần hoàn nước): Tái sử dụng nước ao nuôi, giảm tác động môi trường và tiết kiệm tài nguyên nước.

4. Thách thức và giải pháp

• Chi phí đầu tư cao: Cần có chính sách hỗ trợ tài chính từ nhà nước và doanh nghiệp.
• Nguồn nhân lực hạn chế: Đào tạo kỹ thuật nuôi tôm công nghệ cao cho người nuôi.
• Thị trường xuất khẩu biến động: Đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

5. Kết luận

Nuôi tôm công nghệ cao là hướng đi tất yếu giúp Việt Nam duy trì vị thế hàng đầu trong ngành thủy sản. Việc đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng và bảo vệ môi trường sẽ giúp ngành tôm phát triển bền vững, mở rộng thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm. Với định hướng đúng đắn, Việt Nam có thể trở thành tốp quốc gia dẫn đầu về nuôi tôm công nghệ cao trong khu vực và thế giới.

Nguyễn Tiến Phương Lợi – Công ty Biotech