Trong thời gian gần đây, một xu hướng đang dần rõ nét là giá tôm có size 40 con/kg trở xuống có khả năng tăng cao, đặc biệt là do ảnh hưởng của tình trạng nghịch vụ. Nghịch vụ là khi chu kỳ sinh trưởng của tôm và điều kiện thời tiết không khớp với nhu cầu thị trường, dẫn đến sản lượng không đạt yêu cầu.
Thị trường tôm size 40 con/kg
Tôm size 40 con/kg là một trong những phân khúc được ưa chuộng trên thị trường, đặc biệt là các thị trường xuất khẩu như Mỹ, Nhật Bản, và Liên minh châu Âu. Tôm ở kích cỡ này thường có giá trị cao vì đáp ứng được nhu cầu của nhiều nhà hàng, siêu thị, và nhà chế biến thực phẩm.
Dựa trên số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tôm size 40 con/kg chiếm khoảng 25-30% tổng lượng tôm xuất khẩu của Việt Nam. Đây là mức size mà nhiều người nuôi hướng đến do khả năng sinh lời cao. Tuy nhiên, nghịch vụ đang tạo ra sự khan hiếm nguồn cung ở kích cỡ này, đẩy giá cả lên cao.
Nghịch vụ và ảnh hưởng đến nguồn cung tôm
Nghịch vụ xảy ra khi thời tiết hoặc các yếu tố sinh học không thuận lợi cho chu kỳ phát triển của tôm, dẫn đến sản lượng không đạt yêu cầu. Tại Việt Nam, khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 9 thường là giai đoạn nghịch vụ, khi thời tiết trở nên bất ổn với nhiều cơn mưa lớn và biến động về nhiệt độ. Những điều kiện này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình nuôi tôm, gây ra một số vấn đề như:
– Sự thay đổi nhiệt độ và chất lượng nước có thể làm tôm không đạt được kích cỡ mong muốn trong thời gian dự tính, khiến việc thu hoạch bị kéo dài hoặc phải bán ở kích cỡ nhỏ hơn.
– Nghịch vụ cũng làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh cho tôm. Các bệnh phổ biến trong thời gian này như bệnh đốm trắng và hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND) có thể làm suy giảm sản lượng nghiêm trọng.
– Khi nuôi trong điều kiện nghịch vụ, tôm có thể không đạt tiêu chuẩn về hình dáng và chất lượng thịt, khiến giá trị thương mại bị giảm.
Sự thay đổi nhiệt độ và chất lượng nước có thể làm tôm không đạt được kích cỡ mong muốn trong thời gian dự tính. Ảnh: Biotech
Dựa trên dữ liệu từ các trại nuôi tôm lớn ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long, tỷ lệ tôm đạt size 40 con/kg trở xuống trong mùa nghịch vụ giảm từ 30-40% so với mùa vụ thuận lợi. Điều này làm tăng áp lực lên nguồn cung và là nguyên nhân chính dẫn đến dự đoán tăng giá tôm trong thời gian tới.
Sự khan hiếm và dự đoán giá tôm
Sự khan hiếm nguồn cung tôm size 40 con/kg trở xuống đang tạo ra tác động mạnh mẽ đến giá cả trên thị trường. Theo dữ liệu từ các đơn vị thu mua tôm tại Cà Mau, Sóc Trăng và Bạc Liêu, giá tôm size này đã có xu hướng tăng từ tháng 7/2024 và dự kiến tiếp tục leo thang trong các tháng tiếp theo.
Tháng 7/2024: Giá tôm size 40 con/kg ở mức khoảng 180.000 – 190.000 VND/kg, tăng khoảng 10% so với tháng trước.
Tháng 8/2024: Giá tiếp tục tăng lên mức 195.000 – 205.000 VND/kg.
Dự đoán tháng 9 – tháng 10/2024: Với tình hình thời tiết chưa có dấu hiệu cải thiện và nguồn cung tôm giảm mạnh, giá có thể leo lên mức 210.000 – 220.000 VND/kg.
Số liệu từ Cục Chế biến và Phát triển Thị trường Nông sản cho thấy, so với cùng kỳ năm ngoái, giá tôm size lớn đã tăng khoảng 15-20%. Sự tăng giá này không chỉ là hệ quả của nghịch vụ mà còn do nhu cầu tăng cao từ các thị trường xuất khẩu khi kinh tế thế giới đang dần hồi phục sau đại dịch.
Các yếu tố tác động khác đến giá tôm
Giá thức ăn và chi phí sản xuất tăng
Chi phí đầu vào trong nuôi tôm, đặc biệt là thức ăn, đã tăng khoảng 10-15% trong năm 2024. Điều này làm tăng giá thành sản xuất và đẩy giá bán lẻ tôm tăng theo.
Chi phí thức ăn tăng cao khả năng làm tăng giá thành sản xuất và đẩy giá bán lẻ tôm tăng theo
Sự phục hồi của các thị trường xuất khẩu
Các thị trường chính như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản đang tăng cường nhập khẩu tôm trở lại sau thời gian suy giảm do COVID-19. Nhu cầu cao từ các nước này khiến giá tôm tăng mạnh, đặc biệt là tôm size lớn.
Chiến lược giữ hàng của các doanh nghiệp
Trước tình hình khan hiếm nguồn cung, nhiều doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu tôm đã bắt đầu thực hiện chiến lược giữ hàng để chờ giá lên cao hơn. Điều này cũng góp phần đẩy giá tôm lên.
Tình trạng nghịch vụ đang tạo ra áp lực lớn lên nguồn cung tôm size 40 con/kg trở xuống, khiến giá tôm có xu hướng tăng cao trong những tháng tới. Với các yếu tố thời tiết bất lợi, chi phí sản xuất gia tăng và nhu cầu từ thị trường xuất khẩu hồi phục, người nuôi tôm có thể kỳ vọng giá tôm tiếp tục leo thang. Tuy nhiên, để tối ưu hóa lợi nhuận, người nuôi cần có những biện pháp quản lý tốt hơn về kỹ thuật nuôi, hạn chế rủi ro do nghịch vụ và tăng cường chất lượng sản phẩm.